afranchiàe, afranchiài, afranchiàre , vrb Definitzione pigare o arrasigare cun is farrancas Sinònimos e contràrios abbranchiare, afranciare, farrascare, iscalaviare, scarrafiai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu escamoter Ingresu to pinch Ispagnolu birlar Italianu sgraffignare Tedescu wegnehmen.
aungràre , vrb Definitzione pònnere ungas, betare francas a sa cosa angena po che dha furare Sinònimos e contràrios afufai, arpiai, arrapagnare, arrapare 2, craspuare, furai, inghitai, irrobbare, iscabeciare, runtzinare, sdorrobbai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu escamoter Ingresu to pinch Ispagnolu birlar Italianu sgraffignare Tedescu wegnehmen.
irfroghedhàre , vrb: irfruedhare Definitzione segare is pigionatzos o cambos noos chi essint in su truncu o in su fundhale de is matas Sinònimos e contràrios immodhitare, irbrossare, irfrogare, irgrasazonare, ischesciai, ispudhonare | ctr. imbrossai Frases apo irfruedhadu sos múzulos, ca creschent menzus sas iferturas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu ébourgeonner Ingresu to pinch out Ispagnolu deschuponar Italianu scacchiare, tagliare gli spròcchi Tedescu ausgeizen.
ispiciulàre , vrb: ispissulai, ispissulare, ispitulare, ispituliare, ispitzuai, ispitzulai, ispitzulare, spiciuai Definitzione giare ispítzulos cun is pódhighes, giare cropighedhos cun su bicu (nau de is pigiones), segare calecunu orrughedhu de cosa papandho cun pagu gana o deasi a su tasta tasta; púnghere comente faent unos cantu bobbois / ispitzuai s'apititu = pònnere o fagher bènnere fàmine; ispitzulai is cordas = tocare sas cordas pro sonare Sinònimos e contràrios biculare, ispitudhare, ispitzicorvare, papai, pissulai, piticare, púnghere, spribillonai Frases dh'at ispitzulau un'àrgia, unu càvuru ◊ cussus chi beniant ispitzulaus de s'àrgia fiant giai sèmpiri is trabballadoris de sa terra ◊ sos corbos l'ispitúlient! ◊ sa musca est ispissulendi ◊ chi ispítzulent e chi papent! ◊ lassa sa figu, puzone, lassa su dh'ispitzulare! 2. ispítzulu is cordas de su coru po chi s'intendant is sonus fintzas a innia (P.Testa) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pincer Ingresu to pinch, to sting Ispagnolu pellizcar, picar, picotear Italianu pizzicare Tedescu kneifen.
ispudhonàre , vrb Definitzione betare o segare is cambos noos, is pigionatzos de una mata Sinònimos e contràrios brossare, illeinare, immodhitare, ipuzonare, irgrasazonare, irbrossare, ischesciai Frases s'ortulanu est ispudhonendhe in sa bardera ◊ su binzateri pudat e ispudhonat in modu chi sa binza batat frutu bonu e meda Tradutziones Frantzesu ébourgeonner Ingresu to pinch out Ispagnolu desvastigar, deschuponar Italianu spollonare Tedescu von Schößlingen befreien.
piticàre , vrb: pitigare Definitzione giare pítighes, giare ispítzulos cun sa punta de is póghighes, o fintzes cun àtera cosa chi istringhet o frigat a forte e faet a malandra in sa carre; in cobertantza, pònnere contravintzione, fàere dannu (fintzes furare) o a dónnia modu cosa chi dispraxet a dannu de ccn. Sinònimos e contràrios apitzulae, ispitulare, pissulai, pitiligare / acostanare, frazare, friai, inghetare, malandrare / furai Frases sa bota mi at pitigadu su pè ◊ a s'àinu l'at pitigadu su sedhone 2. cussu l'ant pitigadu sos síndhigos ca poniat abba in su late a bèndhere ◊ sos pastores deviant istare in sa cussorza ficados che palones pro no los pitigare sas àbbiles o sos ladros ◊ nues de fumu ràntzigu mi pítigant sos ojos ◊ de sos pògheros nudha l'importavat: fit ladru e piticavat dae sa càscia (A.Mariani) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pincer Ingresu to pinch Ispagnolu pellizcar Italianu pizzicare Tedescu kneifen, erwischen.
spiciuài , vrb: ispiciulare*, spitzuai, spitzulai, spitzuliai Definitzione giare ispítzulos cun sa punta de is pódhighes, bicare, giare cropighedhos cun su bicu, segare biculedhos de cosa papandho cun pagu gana o fintzes tanti po tastare; púnghere comente faent is bobbois; in cobertantza, nàrrere cosa chi pagu praghet a s'àteru Sinònimos e contràrios biculare, irbiculare, ispitudhare, ispitzicorvare, pibitzuai, piticare, púnghere, spribillonai Maneras de nàrrere csn: spíciua e gheta = zenia de pasta chi si faghet tesa a fine (azummai che faghindhe pane de fresa) e chi si segat a bículos a pódhighes etotu (spíciu, spiciuai) e si betat deretu a sa padedha de s'abba in su fogu: si cundhit che a totu sos macarrones; spítzula e fui = donai su spítzulu e fuiri, comenti faint is arresis: si narat de unu sentza de sétiu, chi cummentzat e no acabbat, chi fait pagu pagu e si ndi andat; spitzulaisí pari pari = istare nèndhesi cosa s'unu cun s'àteru a dirbetu, ofendhíndhesi; spitzulai che un'espi = ofèndhere Frases ingunis no fait a dhoi abarrai ca ti spítzuat su sintzu ◊ is espis funt animaledhus chi spítzulant ◊ prus de milla pillonis ant cumentzau a si dhu spitzulai a totu spitzulai ◊ fendi a papai o fendi àturu, chi abarru in domu seu sempri spiciuendi Tradutziones Frantzesu pincer, piquer Ingresu to pinch, to bite Ispagnolu pellizcar, picar Italianu pizzicare, punzecchiare Tedescu kneifen, unaufhörlich stechen.